Atakan Göktepe

Çok uzun zamandır bu yazıyı yazma niyetindeydim. Beni tanıyan, çeşitli sosyal mecralardan takipte olan veya şans eseri bloguma ulaşmış olan, herkes sinemaya ilgimi ve tutkumu bilir sanıyorum. Bu tutku bana okuduğum mühendislik bölümünü bile bıraktırdı ki o apayrı bir hikaye. Sinemaya duyduğum kuvvetli saplantının 12-13 senelik bir mazisi var ve bu saplantı bir türlü yakamı bırakmıyor.

Bu yazıda sinema tutkumdan veya eğitim hayatımın gidişatımdan ziyade özellikle bahsetmek istediğim bir konu var. Hayali, film yapmak olan bir genç olarak-ki böyle bir sürü genç var-ben de bir yerden başlamanın gerekliliğini hissettim. Bu, eyleme geçmeye yönelik açlık bana bir kısa film yaptırttı. 2013 Nisan'ının sonlarıydı. Bahçeşehir Üniversitesi'nin "Kısa Kes" isminde, lise ve üniversite düzeyindeki gençlerin kısa filmlerini kabul eden bir yarışma düzenliyordu. Artık bir şey yapmanın zamanı geldi demiştim kendi kendime. Bu dönem kısa bir sürede hikayeyi, senaryoyu ve oyuncuları buldum ve bir günde kısa filmimi çektim. Yekta Kopan'ın bir öyküsünden uyarlanan filmin adı da hikayenin başındaki çok özel cümlenin özetiydi: Anadilim Sensizlik.

Filmekimi müthiş bir festival doğrusu. Özellikle mayısın sonunda Cannes'da yarışan ve merakımızı celbeden filmleri ve tabi daha nicelerini sinemaseverlerle buluşturuyor yıllardır. Bu yıl, sinema anlamında geçen seneye göre biraz sönük geçiyor aslında. Geçtiğimiz sene Nuri Bilge Ceylan'ın Kış Uykusu'yla Altın Palmiye, Xavier Dolan'ın Mommy'le Jüri Ödülü kazandığı ve Yönetmenlerin On Beş Günü bölümünde Whiplash'in yarıştığı, Leviathan'ı, White God'ı ağırlayan bir Cannes Film Festivali, Birdman'le açılan, Kaan Müjdeci'ye Sivas'la iki ödül veren bir Venedik Film Festivali varken ve Boyhood gibi deneyimsel, epik bir filmi izlediğimiz bir senenin ardından bu yılın sönük olduğunu söylemek çok da yanlış değil herhalde. Tabi sinemasal anlamda bu kadar değerli bir yılın ardından 2015'ten de benzeri bir verim bekledim açıkçası. Biraz hayal kırıklığına uğradığımı söyleyebilirim. Tam bu duygu ve düşünceler içinde parlak, yeni ve çarpıcı bir şey izleme arzusundaydım ki henüz fragmanını izleme şansı bile bulamamışken hayranlık ve merakla posterini incelediğim The Lobster'ın Filmekimi programında olduğunu gördüm.

Kim Korkar Hain Kurttan? belki de benim en sevdiğim filmlerden bir tanesi. Onun hakkında yazmayı da ne zamandır istiyordum. Bugün D&R'da gezerken DVD'sinin gözüme ilişmesi üzerine filme duyduğum sevgi ve saygı depreşti ve bu yazıyı yazmaya karar verdim.

Öncelikle gözlemlediğim; bu filmi izleyen seyircinin iki yönde yorum yapıyor: Film bir başyapıt ve oyunculuk dersi diyorlar ya da çok sıkıcı, neden bu kadar Oscar aldığı ve IMDb'de 250 filmden biri olduğunu anlayamadık. Ben apaçık ki ikinci tarafta değilim. Ama şunu da belirtmek gerekir ki şayet sinema bir sanatsa her sanat eserinde olduğu gibi izleyici (ya da türüne göre okuyucu, dinleyici vs.) filmi sevmek zorunda da değil. Bu film için konuşacaksak filmin her kesimden seyirciye hitap ettiğini söyleyemem. Aslında standart bir sinema filmi de değil. Tiyatro uyarlamalarının avantajlarına ve dezavantajlarına sahip.

Bundan birkaç yıl önce Christopher Isherwood'un kitabı Hoşça Kal Berlin'i kitapçılarda, sahaflarda uzun uzun aramış ancak bulamamıştım. Tam ümidimi kesme aşamasındaydım ki geçtiğimiz yılın TÜYAP Kitap Fuarı'nda YKY standında diğer kitapların arasına sıkışmış halde buldum bu kitabı. Daha filmi izlemeden önce haberdardım bu kitabın varlığından ve çok merak ediyordum. Şans eseri edindim, çok sevindim ve bir çırpıda da okudum. Isherwood, Londra'daki King's College'da tıp okurken istediği hayatın bu olmadığına karar verir. Zaten -her ne kadar başarısız olduğunu düşünse de- basılmış bir romanı vardır. Berlin'de, 20'li yıllardan beri arkadaşı olan ve sonrasında aşık olduğu Wystan Auden'e katılmak için okulu bırakır ve yola çıkar. Isherwood eşcinsel olduğu için ve erkek bir aşığı da olduğu için 30'lar başı Berlin'in sunduğu serbest ortam aklını başından alır ve o dönem gözlemlediklerini kaleme alır. Hoşça Kal Berlin'de, kitapta kullanılan ifadeyi kullanmak gerekirse "bir fotoğraf makinesi gibi" gördüğünü aynen kitaba yansıtır ve bu direkt, gerçekçi ve objektif bakış açısı diğer eserlerinin de üslubunda görülür. Hoşça Kal Berlin önce I am a Camera isimli bir tiyatro oyununa sonra da aynı isimli bir filme, ardından Cabaret isimli bir müzikale ve en sonunda da yine aynı isimli olağanüstü filme aktarılır.

Hasan Karacadağ'ın El-Cin'ini izlediğimden beri, zaten pek umudumun kalmadığı, Türk korku sinemasına iyice küsmüştüm ve yapılan her yeni filme dudak büker hale gelmiştim. Türk korku sinemasının ciddi problemleri olduğu apaçık. Bu filmlerden ciddi anlamda ve uzun süreli korkan seyircilerin korku filmi standartlarının düşük olduğunu söylemek ayıp veya yanlış olmasa gerek. Bizim korku filmlerimiz aslında olağanüstü malzemeleri ve maden değerindeki bir kültürü değerlendiremedi hiç. "Tamamen kendi topraklarımızdan yola çıkıyoruz" fikriyle yapılan ve böyle de lanse edilen filmlerin ucuz Hollywood ve Doğu Sineması numaralarından ibaret, İslami sosa bulanmış kepazelikler olduğunu yaklaşık 10-15 senedir hepimiz görüyoruz.